الگوی حکمرانی بر کرکوک عراق؛ بررسی مناقشات ذی‌نفعان با روش تحلیل بازیگر

الگوی حکمرانی بر شهر چندقومیتی کرکوک در عراق، هم‌چنان یکی از مهم‌ترین منابع تولید تنش و حتی منازعه در این کشور است. ویژگی‌های برجسته‌ی فرهنگی و اقتصادی این منطقه، باعث شده تا بازیگرانی در سطوح مختلف در آن ذی‌نفع و موثر محسوب شوند. کرکوک برای کردهای عراق بسیار اهمیت داشته و در صورت الحاق آن به اقلیم کردستان این کشور، فرایند استقلال‌طلبی آن‌ها سرعت خواهد گرفت. از این منظر، آینده‌ی حکمرانی بر کرکوک، علاوه بر گروه‌های عراقی و دولت این کشور، برای ایران و ترکیه نیز امری مهم تلقی می‌شود چرا که در صورت استقلال کردهای عراق، امنیت ملی و تمامیت ارضی این دو کشور می‌تواند تحت تاثیر قرار گیرد. در این صورت، مشخصا نیروهای مسلح ایران باید در پی مواجهه با تهدید تقویت‌شده با ابعاد مختلف هویتی و امنیتی از سوی گروهک‌های‌ معارض کردی باشند. با توجه به چنین ضرورتی و هم‌چنین با توجه به تعدد بازیگران ذی‌نفع و موثر در حوزهکرکوک، این مقاله کوشیده است تا با بهره‌گیری از روش‌ تحلیل‌ بازیگر و با استفاده از نرم‌افزار بازیگر محورِ  MACTOR به بررسی مناقشات ذی‌نفعان در منطقه کرکوک عراق در خصوص الگوهای ممکن حکمرانی بر آن بپردازد. بدین منظور، 13 بازیگر و 4 الگوی حکمرانی با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و روش میدانی، مورد بررسی قرار گرفته‌اند. به کمکتحلیل یافته‌های حاصل از نرم‌افزار، در نهایت «کرکوک، شهر چند فرهنگی و ویژه» به‌عنوان الگویی که بازیگران نسبت به آن دارای کمترین مناقشه می‌باشند، معرفی شده است.